Hemoroid (Basur)
Basur ya da mayasıl; hemoroidin halk arasında kullanılan diğer adlarıdır. Anüs içinde toplardamarlar bulunur ve çeşitli sebeplerden dolayı bu damarların içindeki basınç artar. Damarın yapısı genişlemeye müsaittir. Bu yüzden damarlar artmış basıncı dengelemek için genişler ve makat bölgesinden dışarı çıkar. Dışarı sarkmış bu damar yumakları kırmızı-mor renktedir. Sık sık kanamaya sebep olmaktadır. Kanamanın sebebi bu damarların tahrip olması sonucu delinmesidir. Basur toplumda yaygın görülmekle birlikte çoğunlukla 50 yaşından sonra ortaya çıkar. Hemoroid hastalığı toplumun %50 nüfusunu etkileyen, erkek ve kadınlarda görülen bir durumdur.
Kaşıntı, yanma, ağrı, hassasiyet, kanama başlıca şikayetlerdir. Bu durum tuvalet yapılması sırasında ıkınma ile birlikte daha belirgin hal alır.
Basur Neden Ortaya Çıkar?
Hemoroid dediğimiz yapı vücutta normalde bulunan bir oluşumdur. Bunlar anal kanaldaki damarsal yapılardır. Bunun hastalığı da hemoroid (basur) olarak adlandırılır. Toplardamarların bozukluğu basurun ana nedenidir. Basurun başlıca sebepleri kronik kabızlık ve bu yüzden ıkınmak ve de hamilelik sonucu oluşan damar genişlemeleridir.
Erkeklerde prostatit ve iyi huylu prostat büyümesi (BPH) hastalığı nedeniyle olan ıkınmalardan dolayı basur oluşumu sıklıkla karşılaşılan bir durumdur.
Hamilelikte hormon miktarının da değişmesiyle damarlar genişler. Ikınma sonucunda ise basınç artar. Bu da damarlarda genişlemeye neden olur. Doğuştan gelen sebepler de basura yol açabilir. Örneğin, damar duvarının doğuştan zayıf olması basurun kalıtsal yönünü ortaya koyar.
Bu nedenlerden başka;
- Hareketsiz bir yaşam tarzı sürmek ve şişmanlık
- Alkol kullanmak
- Makat bölgesine zarar verecek sporlar yapmak (bisiklet sürmek, vb.)
- Mesleği gereği sürekli oturarak çalışmak
- Lifli gıdalarla yeterince beslenmemek ve ishal
- Bağırsak bölgesinde oluşan tümörler
Basur Çeşitleri Nelerdir?
İç basur: Vücudumuzda makatın kapanmasını sağlayan bir kas bulunmaktadır. Bu kasın üstündeki toplardamarların genişlemesi sonucu iç basur oluşur. İç basur dışarıya sarkar ve elle basınç uygulandığında içi boşalır. Bu yapılar damar yumakları şeklindedir. Sonuçta kanama ve iltihaplanma meydana gelir.
Dış basur: Makatın kapanmasını sağlayan kasın altındaki toplardamarların genişlemesi sonucu oluşur. Genelde iç basurla birlikte görülür. Kişi basur olduğunda görülen en belirgin durum kanamadır. Çoğunlukla doktora başvurma nedenleri arasında ilk sırada gelir. Hastalar dışkı yapımı sırasında kan geldiğini beyan etmektedir. Kansızlığa yol açabilir. Makat bölgesinden dışarı sarkmış yumaklar, iltihap oluşması nedeniyle makatı kapatan kasın aşırı kasılmasıyla sarılırlar ve basur boğulması denen durum ortaya çıkar. Bu boğulan yumaklarda ağrı ve şişlik sonucu kopma meydana gelir. Kopan yerde ülser yaraları oluşur.
Hemoroid (Basur) Tedavisinde Neler Yapılabilir?
Basur tedavisinde genellikle ilk önce beslenme ve diyet ile tedavi yapılmaya çalışılmaktadır.
Basur memelerini azaltıcı ve ağrı önleyici krem ve fitiller kullandırılabilmektedir.
Hasta bu tedavi sonucu rahatlama olmazsa cerrahi operasyonlara yönlendirilebilmektedir.
Beslenme:
- Her gün lifli gıdalar tüketmeye özen gösteriniz.
- Bol miktarda sıvı içiniz.
- Aşırı şekerli yiyecekler kabızlık nedeni olabilir. Şekerli yiyecekleri azaltınız.
- Alkol olabildiğince az tüketiniz.
- Bol tahıl, bakliyat (nohut, mercimek) ve az yağlı yiyecekler tüketmeye çalışınız.
- Laksativ almamaya dikkat ediniz. Kafein tütün gibi laksativ etkinlikteki ürünler bağırsak hareketlerini bozabileceğinden tuvalette ıkınma ve zorlanmalara yol açabilmektedir.
Hemoroid hastalığını veya tekrar etmesini önlemek için sağlıklı bir yaşam sürmenizi, lifli gıdalardan zengin türlü yiyecekleri tercih etmenizi, spor ve egzersiz yapmanızı, tuvalet hijyeninize ve alışkanlıklarınıza dikkat etmenizi öneririz.
Takviye edici bitkisel kürler, doğru ve düzenli bir şekilde kullanıldığı zaman basurun semptomlarını azaltmakta ve hastaların daha kaliteli bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilmektedir.